Wtorek, 26 czerwca 2018Bohaterowie Niezłomni - rocznica śmierci "Orlika"
24 czerwca 2018 r. w Rykach miały miejsce uroczystości pod nazwą Bohaterowie Niezłomni – rocznica śmierci „Orlika” objęte Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości, podczas których rodzina mjr. Mariana Bernaciaka „Orlika” przekazała Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari, a także otworzono Izbę Pamięci Majora Mariana Bernaciaka „Orlika” i Jego Żołnierzy.
Rozkazem Delegata Sił Zbrojnych na Kraj Nr 319 z dnia 1 czerwca 1945 roku mjr Marian Bernaciak „Orlik” otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari. Niestety, ówczesna sytuacja panująca na polskich ziemiach nie pozwoliła na odebranie odznaczenia przez „Orlika”.
Nadanie Orderu Virtuti Militari zostało uznane wiosną 2018 roku przez władze Polski poprzez wydanie przez Dyrektora Departamentu Kadr Ministerstwa Obrony Narodowej, na wniosek Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, legitymacji odznaczeniowej, a znaku Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari przez Biuro Odznaczeń i Nominacji Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W dniu 1 czerwca roku bieżącego Pan Minister Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, order ten uroczyście przekazał w Muzeum Wojska Polskiego rodzinie „Orlika”. Stało się to dokładnie w 73 rocznicę jego nadania.
Rodzina mjr. Mariana Bernaciaka postanowiła przekazać Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari, jako wotum do kościoła w Rykach w 72. rocznicę jego śmierci. Z tej okazji Koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej im. mjr. Mariana Bernaciaka „Orlika” oraz Burmistrz Ryk Jarosław Żaczek postanowili zorganizować uroczystości patriotyczno-religijne, podkreślające rangę i podniosłość tego wydarzenia, pod nazwą Bohaterowie Niezłomni – rocznica śmierci „Orlika”. Uroczystości otrzymały Patronat Narodowy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości. Patronatem medialnym wydarzenie objęły TVP3Lublin, TV Trwam, Polska Zbrojna Historia, Echo Katolickie, Nasz Dziennik, Twój Głos.
Złożenie Orderu Virtuti Militari miało miejsce w trakcie uroczystej Mszy Św. w Kościele Najświętszego Zbawiciela w Rykach. Uroczystości swą obecnością zaszczycili m.in. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów
i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, Prezes Grupy PKP Krzysztof Mamiński, Prezes Grupy Azoty Puławy Jacek Janiszek, Dyrektor lubelskiego oddziału IPN Marcin Krzysztofik, Senator RP Stanisław Gogacz, Poseł na Sejm RP Krzysztof Szulowski, Kombatant Stanisław Góraj. Całość wydarzenia uświetniła obecność Kompanii Reprezentacyjnej Sił Powietrznych.
Na początku ceremonii gości powitał Burmistrz Ryk Jarosław Żaczek. Słowo wstępu skierował do przybyłych Prezes Koła ŚZŻAK w Rykach Mariusz Pawlak, mówiąc, że Major Marian Bernaciak, przez lata krzywdzony złym słowem, opluwany i eliminowany z pamięci społecznej- dziś powraca do Ryk jako Bohater Niezłomny, bo w pełni na miano to zasłużył. Głos zabrała Pani Alicja Kobus, bratanica „Orlika”, która opowiedziała o motywach decyzji o przekazaniu odznaczenia do Kościoła w Rykach. Miejsca, gdzie odbył się symboliczny pogrzeb mjr. Bernaciaka na początku lipca 1946 r.
W asyście żołnierzy, Szefa UdSKiOR oraz Burmistrza Ryk rodzina „Orlika” przekazała Virtuti Militari na ręce Proboszcza Ryckiej Parafii ks. kan. Krzysztofa Czyrki, który następnie zamieścił odznaczenie w gablocie
w bocznym ołtarzu świątyni. Warto podkreślić, że Krzyż Srebrny zawisł obok Krzyża Wielkiego Orderu Odrodzenia Polski, który rodzina mjr. Mariana Bernaciaka ofiarowała w 2011 r.
Po uroczystym złożeniu Virtuti Militari głos zabrał Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk. Długo na ten dzień czekała rodzina, długo czekała na ten dzień Polska, aby takie osoby jak mjr. Marian Bernaciak "Orlik" były przywrócone do Panteonu Bohaterów Narodowych, mówił. Jan Józef Kasprzyk zaznaczył również, że gdyby nie Orlik i żołnierze, którzy razem
z nim walczyli o wolność Rzeczypospolitej bylibyśmy pewnie po wojnie kolejną republiką sowiecką. Oni nie brali udziału w walce beznadziejnej, choć wydaje się, że w sensie militarnym przegrali. Oni nie walczyli tylko o honor Polski. Oni walczyli właśnie o to, abyśmy nie stali się kolejną republiką imperium zła. I w tym znaczeniu żołnierze „Orlika” zwyciężyli. Na koniec szef UdSKiOR podkreślił, że każdy z nas staje dzisiaj na baczność przed tą Postacią, przed Jego podkomendnymi. Polska staje na baczność przed „Rycerzami Dobra", „Rycerzami Słusznej Sprawy". Dziękuję im za wolność, która przyszła po wielu latach. „Orlik" i jego żołnierze byli tym ewangelicznym ziarnem, które zostało rzucone w polską ziemię. Obumarło, ale wydało plon obfity. Tym plonem jest Niepodległa Polska.
Po zakończeniu Mszy Św. przybyli goście udali się do siedziby Miejsko-Gminnego Centrum Kultury przy ul. Warszawskiej 11 w Rykach, gdzie nastąpiło otwarcie Izby Pamięci Majora Mariana Bernaciaka „Orlika”
i Jego Żołnierzy, zorganizowana staraniem Koła ŚZŻAK w Rykach, Burmistrza Ryk oraz MGCK w Rykach. Uroczystego przecięcia wstęgi dokonali Burmistrz Ryk Jarosław Żaczek, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, Prezes Grupy PKP Krzysztof Mamiński, Prezes Grupy Azoty Puławy Jacek Janiszek, Dyrektor lubelskiego oddziału IPN Marcin Krzysztofik, Poseł na Sejm RP Krzysztof Szulowski, Prezes Koła ŚZŻAK w Rykach Mariusz Pawlak oraz Pełnomocnik PiS na powiat rycki Leszek Kowalczyk.
Brakowało dotychczas miejsca, gdzie można byłoby przechowywać i udostępniać dokumenty i inne pamiątki związane z podziemiem antykomunistycznym oraz działalnością Majora Mariana Bernaciaka i jego podkomendnych. Wierzymy, że Izba ta będzie nie tylko miejscem upamiętnienia, ale również spełni niezwykle ważną rolę edukacyjno-wychowawczą dla najmłodszego pokolenia. Partnerami współfinansującymi utworzenie Izby Pamięci Majora Mariana Bernaciaka w Rykach jest Grupa Azoty Puławy oraz Fundacja Grupy PKP- którym dziękujemy za włączenie się w to zaszczytne zadanie, jakże ważne dla pamięci o Żołnierzach Wyklętych.
Kolejnym punktem uroczystości Bohaterowie Niezłomni – rocznica śmierci „Orlika” był koncert patriotyczny, który rozpoczęto złożeniem podziękowań wszystkich osobom, które przysłużyły się do zorganizowania wydarzenia. Pierwszą pieśnią zaprezentowaną podczas koncertu była wykonana przez Chór Patriotów z Przedszkola nr 1 w Rykach „Modlitwa obozowa”, pieśń, która powstała w 1939 roku w Rumunii, w obozie, gdzie znajdowali się internowani polscy żołnierze. Autor Adam Kowalski rozpowszechnił pieśń wśród wszystkich oddziałów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Stamtąd też przy pomocy „cichociemnych” trafiła ona do Ojczyzny. Szybko upowszechniła się pośród partyzantów, a następnie uznana została za utwór sztandarowy Armii Krajowej i podziemia antykomunistycznego.
Podczas koncertu przeplatanego faktami z historii konspiracji wystąpili: Krystian Szewczak, Wiktoria Andrzejczyk, Zuzanna Czmiel, Katarzyna Krupa, Harcerki i Harcerze ZHR z Kłoczewa i Żabianki, Niebieskie Owieczki, Chór Seniora Relaks. Gwiazdami koncertu byli Panowie Leszek Czajkowski i Paweł Piekarczyk. Rycerze pieśni podziemia antykomunistycznego. Bardowie, na których koncerty przychodzą tłumy.
Wielkim wydarzeniem uroczystości była premiera albumu „Dzieci Wolnej, Niepodległej, Świętej” przygotowanego i wydanego przez Koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej im. Majora Mariana Bernaciaka „Orlika” w Rykach. Przywołujemy w nim pamięć o Żołnierzach Wyklętych. Ich największy w dziejach czyn niepodległościowy na Ziemi Ryckiej przybliża dziewięć opowiadań o Marianie Bernaciaku „Orliku”, Piotrze Ignacaku „Sawie” – „Juście”, Władysławie Antoszczaku „Szarym”, Antonim Ciastochu „Ostrzycu”, Wacławie Kuchnio „Spokojnym”, Stanisławie Warownym „Mścicielu”, Edwardzie Przybyszu „Nowinie”, Tadeuszu Sałackim „Tokarzu”, Janie Kapuście-Zaniewskim „Ulinie”. Prawda historyczna przedzierała się na naszym terenie z wielkimi trudnościami. Wielu dość mocno zapamiętało propagandowe hasła, w myśl których okupacja sowiecka nazywana była wyzwoleniem, a akcje zbrojne oddziałów „Orlika” określane mianem napadów rabunkowych. W tych dziewięciu opowiadaniach, napisanych do naszego albumu przez Mirosława Suleja, pojawia się wielu innych Żołnierzy Wyklętych z Ziemi Ryckiej. Tak bardzo czasem zapomnianych, albo, co gorsza skrzywdzonych złym słowem lub oszczerstwem. Także w tym albumie znalazło się miejsce na uczniowskie wiersze i opowiadania o Żołnierzach Wyklętych, a także na twórczość poetycką poświęconą Żołnierzom Wyklętym. Bardzo ważną częścią albumu są fotografie związane z działalnością Żołnierzy Wyklętych, które przenoszą nas w ten tragiczny okres polskiej historii.
Pomimo bardzo niekorzystnych warunków atmosferycznych, publiczność była z nami do końca koncertu. Cieszymy się, że tymi uroczystościami mogliśmy dołożyć cegiełkę do budowy pomnika mjr. Mariana Bernaciaka „Orlika” w lokalnej świadomości. Wierzymy, że jeszcze nie jedna patriotyczna uroczystość przed nami. Koło SZŻAK w Rykach zaprasza do współpracy ludzi, którzy szanują tradycje Armii Krajowej. Także tych, którzy takie tradycje mają w swoich rodzinach.
Składamy wyrazy uznania i podziękowania za organizację i koordynowanie uroczystości Bohaterowie Niezłomni - rocznica śmierci "Orlika" Pani Barbarze Pawlak i Pani Elżbiecie Wojciechowskiej.
Zarząd Koła ŚZŻAK w Rykach
